مزایای شیر مادر:
شیر مادر بعنوان هدیه ای از طرف پروردگار برای نوزاد به شمار می رود. از آنجا که دوران شیرخواری ، دوران تشکیل شخصیت و رشد جسمی روانی می باشد و حساسترین مرحله از مراحل رشد و تکامل کودک است لذا باید توجه بیشتری به مراقبت از تغذیه و سلامت او داشت. شیر مادر علاوه بر تامین نیاز های تغذیه ای کودک هم زمان تامین کننده مواد ایمنی بخش لازم برای او نیز می باشد. بنابراین برای کودک هیچ شیری بهتر از شیر مادر نیست. ترکیب شیر مادر از بدو تولد تا پایان شیر خوارگی متفاوت است و ترکیبی بیش از 200 جزء شناخته شده از جمله 20 نوع آنزیم ، هورمون ، عوامل دفاعی و فاکتور های دیگر را شامل می گردد.

ویدئو زیر حاوی اطلاعات تکمیلی در مورد شیر مادر می باشد :

مزایای شیر مادر باید از دوجنبه بررسی کرد:

  • مزایای مربوط به کودک:

تنها غذای کودک از بدو تولد تا پایان شش ماهگی شیر مادر است و این شیر می تواند تمامی نیازهای نوزاد را برطرف کند. در ابتدای شیر دهی آغوز ماده مغذی زرد رنگی ترشح می شود که غنی از انواع اسیدهای چرب ، پروتئین و ایمونوگلوبولین ها (مواد حفاظتی) می باشد و رنگ زرد آن بدلیل مقدار زیاد بتاکاروتن (پیش ساز ویتامین A) در آن است. تغذیه نوزاد با آغوز ، اولین و مهمترین اقدام جهت ایمن سازی نوزاد بشمار می رود و او را در برابر بسیاری از بیماری های عفونی مصون نگه می دارد. همچنین بتاکاروتن موجود در آغوز خاصیت ملینی داشته و سبب تحریک دفع نوزاد شده و به خروج موادی که سبب زردی در او می گردند کمک می کند.

شیر مادر حاوی اسیدهای چرب بلند زنجیره غیر اشباع است که در تکامل سیستم عصبی، بینایی و افزایش بهره هوشی نوزاد موثرند. همچنین مواد مغذی دیگری مانند اسید سیالیک در شیر مادر وجود دارند که در این رابطه تاثیر گذارند.

تغذیه با شیر مادر سبب کاهش بروز بیماری های مزمن از قبیل دیابت ، سلیاک ، زخم و التهاب روده بزرگ می گردد. در نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند میزان ابتلا به آلرژی ها (آسم و اگزما) کمتر است و این بدلیل تقویت سیستم ایمنی می باشد.

از مزایای دیگر شیر مادر چربی و پروتئین آن است که بدلیل کیفیت بهتر، نوزاد به مراتب کمتر دچار مشکلات گوارشی مانند نفخ ، استفراغ و حساسیت می گردد. تغذیه نوزاد با شیر مادر سبب کنترل اشتها و میزان کالری دریافتی می گردد که نتیجه آن چاقی کمتر در این شیر خواران است. در زمان شیر دهی بدلیل آنکه چربی شیر انتهایی 2 تا 3 برابر نسبت به شیر ابتدایی بیشتر است باعث سیر شدن نوزاد و در نتیجه جلوگیری از پرخوری و چاقی او می گردد.

یکی دیگر از مزایای شیر مادر میزان کافی املاح و نسبت مناسب آنها با یکدیگر در این شیر است. نسبت مناسب کلسیم به فسفر در این شیر سبب جذب بهتر کلسیم می شود و بدلیل وجود لاکتوفرین و شرایط اسیدی روده ، آهن موجود در شیر مادر بهتر جذب می گردد.

ایجاد رابطه عاطفی بین نوزاد و مادر در زمان شیردهی اثر مطلوبی بر رشد روانی و عاطفی شیر خوار دارد.

  • مزایای مربوط به مادر:

جمع شدن رحم پس از زایمان و نیز برگشت رحم به اندازه طبیعی در مادرانی که نوزادشان را با شیر خود تغذیه می کنند سریعتر است. تغذیه شیر خوار با شیر مادر در طول شب و روز سبب می شود که عادت ماهیانه مادر دیرتر شروع شود که این امر باعث کاهش از دست رفتن خون و نهایتاً مانع کم خونی مادر می گردد. ضمناً امکان تخمک گذاری مادر به تعویق افتاده و احتمال حاملگی های زودرس کاهش می یابد.

مادرانی که خود فرزندشان را شیر می دهند بدلیل ترشح هورمون اکسی توسین (هورمون عشق) از امنیت خاطر و شادابی بیشتری برخوردارند و کمتر افسرده می شوند. در زمان شیردهی چون مادران از چربی ذخیره شده دوران بارداری برای تولید شیر استفاده می کنند زودتر وزن اضافی خود را از دست داده و اندامشان سریعتر به حالت طبیعی برمی گردد. احتمال ابتلا به سرطان پستان و تخمدان ، سرطان دهانه رحم و بسیاری دیگر از بیماری ها در مادرانی که به فرزندانشان شیر می دهند کمتر است.